Soort van de maand

Het jaarthema 2024 van De Koppel is 'Klimaat in je Straat'. Voor de soorten zijn we uitgegaan van de invloed die het klimaat heeft op planten en dieren. Er zijn soorten die het niet volhouden bij de verandering van het klimaat. En er zijn soorten die hierdoor juist goed gedijen. Per maand komen er 2 soorten aan de orde: welke gaat en welke komt?
Ook te vinden op de FB-pagina van Natuur in Hardenberg  (www.facebook.com/groups/NatuurInHardenberg).

Het soort van de maand-project is tot stand gekomen met medewerking van
Natuur in Hardenberg, NICHE en De Toren.

In mei is de kijker gericht op de Venwitsnuitlibel en de Zuidelijke keizerlibel

De Noordse witsnuitlibel is een van de libellensoorten die het vroegst in het jaar vliegt (vanaf half april). De laatste exemplaren zijn in augustus te zien. Rond de gemeente Hardenberg is de soort vooral waargenomen in de bos- en heidegebieden, zoals de Engbertsdijksvenen en de Boswachterij Hardenberg. Het is een koelteminnende soort die in Europa vooral in Scandinavië en Rusland leeft. Het zuidelijkste deel van het hoofdverspreidingsgebied doorkruist Nederland. Ook bestaan er kleine geïsoleerde populaties, zoals in het noordelijke deel van de Alpen. 

De Nederlandse populatie gaat de laatste jaren in aantal achteruit, hetgeen aan de klimaatverschuiving te linken is. Andere soorten uit de insectenorde Odonata (Libellen en Juffers) die het moeilijk hebben door de klimaatverandering zijn Maanwaterjuffer en Venglazenmaker. De Noordse witsnuitlibel is niet de enige libel met een witte snuit: in onze contreien zijn onder andere ook de Gevlekte, Sierlijke en Venwitsnuitlibel bekend.

Tot enkele tientallen jaren geleden hield vrijwel niemand er rekening mee dat de Zuidelijke keizerlibel zich ooit in Nederland zou kunnen vestigen. Oorspronkelijk lag de noordgrens van het verspreidingsgebied halverwege Frankrijk. Zuidelijk is hij te vinden tot de Sahara en oostelijk tot in Japan. In 1997 is de soort voor het eerst in ons land waargenomen en negen jaar later is de eerste voortplanting vastgesteld. Ook in de gemeente Hardenberg kun je hem aantreffen, met name rond de Vloeivelden bij De Krim. Deze soort vliegt wat later in het jaar dan de eerstgenoemde (vanaf juni) maar de vliegtijd komt eveneens in augustus ten einde. Zuidelijke keizerlibellen hebben een voorkeur voor grote, stilstaande waterpartijen. De soort heeft een typisch lichtblauw vlak op het achterlijf, meteen achter het borststuk.

Tekst: Tienes Bouwman
Foto Venwitsnuitlibel: Jari Kampjes